سه نمونه از آئین دیرین ایران
به قلم دامنه: به نام خدا. سلام. یکی از هفت کتابی که امسال تمام کردم کتاب "گاهشماری و جشنهای باستانی ایران" نوشتهی آقای هاشم رضی چاپ دوم ۱۳۸۲ تهران انتشارات بهجت، بود که این یکی را بُرشی خواندم و همان وسط نوروز تمام کردم. گزارشی از آن را نوبت گذاشته بودم که بر برسم. اینک رسیدم. نکات که زیاد است سه تا بس است:
یکی این که ایرانیها روز برات داشتند؛ یعنی روز تقدیرات که اسلام در شب، شب قدر دارد. در آن روز باور به جهانِ پَسین رستاخیز مُردگان و تسلسُل زندگی یادآوری و گرامی داشته میشد. حتی در بابِل هم که چنین میکردند، از همین فرهنگ ایرانی آبشخور داشت. ر.ک: ص ۲۹ تا ۳۵ کتاب.
دوم این که مراسم توبه و آئین بیرون راندن بدی و دیوی از درون، یک رسم دیرباز بود. حتی ایام صوم (=روزه) و سوگواری منعقد میشد. ر.ک: ص ۲۹ کتاب.
سوم آن که برخی از جشنها و آئینها در ایران با عمر این ملت برابر است. یعنی تا ایرانی بوده، چنین بوده. یک نمونه از ابوریحان بیرونی مثال بزنم و به قول عربهای عزیز خوزستان و جنوب ایران و جهان اسلام، "خلاص"!
ابوریحان بیرونی از مردم آمُل در برپاداشتِ جشنِ تیرگان در میان ایرانیان چنین میگوید: "آمُلیها در تیرروزِ تیرماه، به دریای خزر رفته و همهروزه را به شنا و آببازی میگذرانند." ر.ک: ص ۶۶۲ کتاب. بگذرم.
تشکر میکنم از همهی عزیزان کتابخانهی "یادگار امام" قم که این نعمت بزرگ دستیابی به کتاب امانی را برای منطقهی ما فراهم ساختند. >| ۳۰ فروردین ۱۴۰۲ |< دامنه.