به قلم دکتر فتح الله دهقان. جبر جغرافیا شرایط متفاوتی را به کشورهای جهان تحمیل نموده است. به تبع آن آداب، رسوم، عادات، و فرهنگ های متناوبی را در جهان شاهد هستیم، که در بستر شرایط اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و ... گوناگون، نقش و جایگاه متفاوتی را به کشورها بخشیده است. شرایط جغرافیایی به عنوان بستر و زمینه به همراه سایر عوامل مواهب و مضاری را برای کشورها در بر دارد. قرار گرفتن کشورها در کنار تنگه ها، کانال های مهم بین المللی از آن جمله اند، واقع شدن در مناطق خشک و بی آب و پر باران تاثیرات متفاوتی بر آنها دارد.
بر این اساس در جهان کنونی کشورهای توسعه یافته و عقب مانده را با شرایط متفاوت و متضاد شاهد هستیم. شرایط متفاوت آنها و عدم برخورداری مردم این کشورها از امکانات و ... بحران هایی را برای این کشورها به وجود آورده که با سیاست های قدرت های جهانی تشدید شده است. به گواه تاریخ کشورهای جهان برای در امان ماندن از چنگ اندازی و جلوگیری از سرایت مشکلات، بحران ها و... دیگر جوامع در دنیای قدیم مناطقی را به عنوان حائل انتخاب می نمودند. به عنوان مثال، امپراطوری ایران از امرای حیره و امپراطوری رم از امرای غسان برای در امان ماندن از حملات و دست اندازی اعراب بادیه نشین و صحرا گرد به عنوان حائل استفاده می کردند.
در دنیای کنونی برخی از تهدیدات و مشکلات با استفاده از پیشرفت علمی و تکنولوژیکی به تهدیدات جهانی تبدیل شده است. تروریسم و مواد مخدر از جمله این مشکلات و معضلات است. ایران بنا به جبر جغرافیا هم مرز و همسایه افغانستان و پاکستان است که مرکز تولید و اشاعه مواد مخدر و تروریسم می باشد. (تروریسمی که زاییده استراتژی های کلان منطقه ای و جهانی بلوک های قدرت بوده در بستر فقر، محرومیت، بی عدالتی، عقب ماندگی، جهل، تفکرات قشری، سنت ها و باورهای غلط به وسیله متحدان منطقه ای آنها ایده پردازی سازمان دهی، رشد، نمو و اشاعه یافته است. همچنین نقش آنها در کارتل های مواد مخدر بر کسی پوشیده نیست.)
این نقش و جایگاه خاص هزینه های زیادی را به کشور ایران تحمیل نموده است. ایران همواره در منطقه خاورمیانه دارای نقش سازنده بوده است که در موارد زیادی با منافع غرب هم پوشانی داشته است. نقش ایران در پیروزی متفقین در جنگ جهانی دوم (پل پیروزی لقب گرفت) همچنین قرار گرفتن در مرکز کمربندی که برای مهار تفکر مارکسیستی بر اساس تئوری جورج کنان و پرده آهنین چرچیل ایجاد شده بود ایفای نقش می کرد.
همکاری با غرب و ایفای نقش سازنده در عراق و افغانستان از این موارد می باشد. در شرایط کنونی نیز ایران در صف اول مبارزه با تروریسم قرار دارد و نقش بی بدیلی را ایفا نموده که اوج آن را در مبارزه با داعش شاهد هستیم. همچنین در خصوص مبارزه با مواد افیونی که پدیده ای خانمان سوز، ضد بشری و تهدیدی جهان شمول می باشد ایفای نقش نموده و هزینه های مادی و معنوی هنگفتی را متحمل شده است. در این خصوص دو تفکر وجود داشته است. ۱. مبارزه ۲. ترانزیت کردن مواد به اروپا. منطق تفکر دومی این بود که اروپا را با ترانزیت مواد مخدر نابود کنیم. همانطور که آنها در اندولس، با شراب و فساد مسلمانان را نابود کردند. ایران بر اساس فرهنگ ایرانی اسلامی و نگاه انسانی و بشردوستانه ای که به این مسئله دارد اقدام به مبارزه همه جانبه با آن نموده و در این راه هزینه های گزافی را پرداخته است. هزینه هایی که غربی ها بایستی پرداخت می کردند از جیب ملت ایران پرداخت شده و می شود. (البته سازمان ملل و کشور های اروپایی در این خصوص کمک های ناچیزی می نمایند.)
حال که تحریم های ظالمانه، غیر انسانی و مغایر با حقوق بشر، مشکلات و معضلات طاقت فرسایی را برای مردم ایران ایجاد نموده است و باعث کاهش توان کشور در مبارزه با تروریسم و مواد مخدر شده و اینکه ایران نمی تواند مانند گذشته در این زمینه هزینه نماید. (غربی ها بهتر از هر کسی می دانند که اگر ایران نتواند مبارزه موثر با دو پدیده فوق نماید و یا دست از مبارزه با آنها بکشد چه اتفاقی خواهد افتاد و هزینه های گزاف مادی و معنوی به آنها تحمیل خواهد شد). اروپایی ها که مدیون ایرانی ها هستند بایستی در این زمینه هزینه بیشتری نموده و با تحریم های ظالمانه وغیر انسانی آمریکا مخالفت و مقابله کرده، نسبت به مردم ایران ادای دین نموده، مردم ایران را در این شرایط سخت و عبور از این بحران یاری نمایند.
