مدرسه فکرت ۷۲

در پاسخ به طرح این معضل اخلاقی که جناب دکتر عارف‌زاده پیش کشیدند، بنده نگاهم را بیان می‌کنم: با عرض سلام به جناب دکتر و خداقوت.

۱. از آنجا که دکتر عارف‌زاده در محیط‌ها و میادین مورد نظر طبابت و جراحی می‌کنند، در اصالت این معضل نمی‌توان خدشه وارد کرد.

۲. از سوی دیگر ایشان برای من انسانی معتمد و باشرافت هستند، پس طرح این معضل و جُنحه‌ی اخلاقی یک پدیده‌ی اجتماعی است.

۳. ایشان تعمیم ندادند. قید «گه‌گاه» را آوردند و «برخی» را که هم تخصیص می‌زند زمان‌های خاص را و هم افراد خاص خاطی را؛ پس بدیهی است هرگز ایشان دامن همه‌ی پرستاران به این معضل نیالودند که مستوجب سرزنش باشند و نکوهش.

۴. به‌هرحال، بزه و خلاف اخلاق همه‌ی محیط‌ها را تهدید کرده و می‌کند؛ بیمارستا‌ها و برخی از آن‌ها استثنا نیست و جزیره‌ای جدا از جامعه هم نیستند. مگر نشنیدیم از خیلی از جاهای تقریباً مقدس، مثل کلیسا، آن‌همه کارهای دون شأن کشیش صورت گرفت؟ پس در یک محیط این‌چنینی هم که کثیری از افراد مستأصل‌اند و درگیر کار درمان، ممکن است به دام شیادی در لباس پرستار بیفتند که ارتکاب چنین بزهی هرگز به حساب شرافتمندان این صنف نمی‌آید.

۵. برخی از پرستاران در محیط کار، بسیار تندمزاج هستند و بداخلاق، آیا درین مسئله مگر تعمیم می‌دهیم؟ نه، ای بسا پرستارانی باشند که تا مرز انسان‌های فرشته، خود را پیش بردند.

۶. این مسئله نیازمند حل است، نه منحل‌کردن موضوع. باید چنان آموزه‌های دینی، معنوی و انسانی و تمدنی و حتی عوامل مادی رفاه و آسایش تمهید شود که چنین چیزی کمتر و به‌ندرت دامن این محیط را بگیرد.

۷. از طرح مسئله هراس نکنیم، مهم هم‌اندیشی و سپس انتشار الگوی بهتر زیستن در مجاری جامعه است که هر یک از ما می‌توانیم به وسعت وجودی خود در ساختن خود و جامعه مؤثر واقع شویم. با پوزش. زیاد نوشتم.

متن دکتر عارف‌زاده:

درود فراوان بشما. از بخشی که بمن لطف داشتید که بگذریم،بسیار منصفانه و کارشناسانه فرمودید و نکات فنی و کاوشگرانه را درج کردید. این قانون داوری را رعایت کردید که بهنگام داوری،درون خودتان را از حب و بغض پاک کردید و با بیان بیطرفانه کرامت نفس خودتان را نگهداشتید.آفرین.

وقتی سال ۱۳۹۲ وبلاگ دامنه را زدم، در هر پستی ده‌ها کامنت می‌آمد، یعنی همه را وارد میدان کردم. همان وبلاگ را کاری کردم که ۲۱ نویسنده‌ی ثابت داشت و روزی ۱۶ پست بارگذاری می‌شد، چون بیشتر نمی‌شد از نظر سقف سایت. و وقتی مدرسه فکرت را راه‌اندازی... همچنان سعی کردم افکار مختلف در صحن دعوت کنم تا نماد جامعه‌ی متنوع ما باشد. از شما هم بسیار ممنونم که بنیان مدرسه را محکم می‌کنید

پاسخم به بحث ۱۶۱

من تعریفی از شکاف نسلی ندارم و ندیدم اما آنچه خود فکر می‌کنم می‌توانم چنین تعریفی از آن پیشنهاد بدهم این است:

شکاف نسلی به مشکل و عارضه‌ یا حالتی گفته می‌شود که میان نسلِ پیش و پس، گسست و پارگی پدید می‌آورد.

با این تعریف می‌توانم اثرات وضعی و انتقالی بی‌شماری از آن را بربشمارم اما فقط به دو مورد بسنده می‌کنم:

یکم: مشترکات یکدیگر را اندک اندک یا به‌یکباره کم می‌کند.

دوم: آنها را از هم به دور می‌افکند، هم از نظر ذهنی و فکری و هم گاه در واقعیت و جغرافیای زندگی. مثل دوری‌گزیدن از رابطه با هم و نزدیک‌شدن به هم.

شاید بتوان عامل دخیل و تشدیدکننده و تسریع‌کننده را در این موارد جست‌وجو کرد:

ابزار مدرن. افکار مدرن. مطالبات مدرن. گرایش مدرن. هجوم بی‌امان افکار بیهوده و حتی باهوده.

اما ریشه‌ی آن را این موارد می‌دانم:

تفرّد، تلقی نسبیت ارزش‌ها، نزاع عقل با شرع، تضاد منافع، تصادم ترجیحات، اعراض و معارضه.

که به ترتیب شمارش توضیح‌اش این است:

 ۱. افراد دوست دارد تنها و فردی زندگی کند. خانه‌های «هم‌باش» شاید یک نمونه‌ی جسورانه‌ی گسست نسلی باشد.

۲. ارزش‌ها را نه مطلق، بلکه نسبی و بسته به نفع و زیانش تصور می‌کند.

۳. با کمی مطالعه و شبهه و حملات تفکر رقیب، دچار خلا فکری می‌شود و عقل را با کمترین مبانی و برخورداری، به مواجهه‌ی با شرع اعزام می‌کند.

۴. بین خود و آدم‌های دوردو بر، منافع‌اش را در خطر می‌بیند و لذا تضاد حس می‌کند.

۵. آنچه او برتر و لازم‌تر می‌بیند ممکن است نسل پیش از او نبیند. مثلاً شادباشی همیشگی. که نسل پیش آن را بالضروره مفید می‌بیند، نه به دلخواه. ولی ممکن است این نگاه خود را در نگرش نسل نو، به شادباشی لاینقطع و دائمی و قطع‌نشدنی جابجا کند.

۶. اعراض از هر چیز می‌کند تا معترض و متعرض‌بودنش را بنمایاند. شغل و بحران کار هم علاوه است بر این عوامل.

اصلی‌ترین زمینه‌ی شکاف نسلی به نظرم گردش محدود و حتی مسدود مدیریت و قدرت و نیز معرکه‌آرای لرزان و طوفان‌زای «معرفت و حقیقت» می‌باشد. و به نظرم هر یک از گروه‌ها و صنف‌ها درین ماجرا دست ضعف و تقصیر و کوتاهی دارند. و نمی‌توان شخص مشخصی یا سازه‌ی مشخصی را مسئول و محکوم دانست.

در پایان از استاد قلی‌تبار بابت طرح صورت‌مسئله متشکرم.

از بالا دارم جِر ! می‌شم پایین،
ببینم می‌تونم جواب به پست‌ها بنویسم.

جناب شیخ مالک سلام و خداقوت و عرض تقبل‌الله. «سرباز» و «سربار» معادله است؟ یا مقابله؟ چه وقت سربار می‌فهمد سرباز نیست؟ و چه وقت سرباز درمی‌یابد سربار است؟ شاخص‌ها و محک‌ها چیست؟ با تشکر وافر از شما که در صحن پردیسان هم به فکر صحن فکرت هستید.

جلیل‌قربانی:

چند سال قبل یک سرمایه‌گذار که نام یک آب‌معدنی را که در پای دماوند بسته‌بندی و به ایتالیا صادر می‌کرد، رو گذاشته بود «جیرو»، اومده بود پیش من در سازمان برنامه.

به او گفتم که مگر به اسم ایتالیایی مجوز می‌دهند؟
او با رندی خاص گفت: این اسم مازندرانیه!
با تعجب گفتم : چه‌طور؟
گفت: جیر همان جِر به معنای پایین و او هم که آب است.
جیرو یعنی آبی که که به طرف پایین می‌رود.

هر دو مون خندیدیم و به او گفتم که خله بلایی...!

جناب سلام و التماس دعا و عرض ارادت ما برسان به آقا علی بن موسی الرضا. اما بعد درباره‌ی بند آخر: به‌هرحال بهتر است از نظر خودت روشن بفرمایی آن روحانی تندروی اهل کرج کاری درست کرد در اقدامش نسبت به سفارت آل سعود و سرمدار عرب؟ وقتی روشن بگویی، بحث میان شما و جناب مهندس آقا سیدباقر هم به روی ما شفاف می‌شود که بحث مفیدی صورت می‌دهید هر دو محترم.

جناب ... دقیقا متوجه اصالت نوشته‌ات هستید، همین موجب است وقتی نمی‌خواهی دست به تحلیل بزنید، به اطلاعات‌دهی ماجرا تمرکز می‌کنید. مثل همین پست که خیلی‌هم قشنگ و شیوا و رسا در آمد. با توجه به بند ۱ که آغازگر را آقای سید محمد خاتمی دانستید، لذا کسانی که درباره‌ی تحکیم روابط ایران با دول شرقی، منتقدانه وارد می‌شوند و البته به دنبال حفظ منافع ایران، به مسائل سیاست خارجی واکنش مسئولانه نشان می‌دهند، با این بند ۲ شما لابد متوجه خواهند شد اصل قضیه‌ی نگاه به سرق، مزیت دارد نه زیان. البته با شرط حزم و اهتمام.

جناب سلام و روز آدینه‌تان به برف و باد و باران. از نظر بنده بر خلاف دیدگاه آن جناب، ایران پیِ رهبرشدن جهان نیست، این بنای حداکثری در تاروپود جمهوری اسلامی نبود. بلکه ایران پی دفاع از منافع استراتژیک و عمق سرزمینی خود است و صدالبته به حکم آیات فراوان قرآن و بیان رسول‌الله ص که مسلِم به فکر مسلِم را تئوریزه فرمودند، محور مقاومت را پشتیبانی می‌کند. اگر شما ترجیح می‌دهید ایران فکر خویش باشد و کوسه به فکر ریش، این تز در دستگاه حکمرانی تزی هم‌راستا با مبانی قطعی اسلام و منافع متغیر کشور، برداشت نمی‌شود. من نظر خودم را گفتم، شما نظر خود را، هر کس هم ممکن است نظر خود را محافظت کند، اما نظام درین تصمیم منطقه‌ای منطق خود را پیوست سیاست خارجی کرده است. با نهایت تشکر.

جناب

آقا چقدر دلربا،
ما را ببر اینجا،
چندبار اعِد کردم این را،
یاد بایسکل‌ران مخملباف افتادم آقا
وقتی دوچرخه‌ی آویزان را دیدم آن جا،
کی می‌شه کشور از بند ویروس مرموز رها بشه جانا،
که بریم سمت و سوی ویلای سرخ‌رود جناب جلیل ما ان‌شاءالله.

پاسخ:از قضا تعدادی قلیل از «اصولگراها» لیبرال‌ترین‌های روی زمین‌اند، به قول مهدی سلطانی سریال «شهرزاد» «بوگو چرا؟» چون آنقدر خود را آزاد و رها می‌دانند دست به کار و نشر هر جور افکار می‌زنند؛ از توسل به بیل و کلنگ تا ادبیات قطعنامه‌ای کتاب و مجلات و بیانیه‌های این و آن.

مجدد سلام
برداشت دقیقی کردید. بی‌هیچی نیست که می‌گویند وکلا مدقق هستند؛ مو را از ماست می‌کشند.

جناب آیا در سیاست می‌شود یک‌رنگ و یک‌گانه بود؟ که از نظر شما دورنگی و دوگانگی مقبوح است؟ سؤالم واقعی و جهت دانایی ژرف‌تر مسئله است.

پاسخ: و یا دست‌به‌توپ شدن در سالن والیبال. که بنده دوستدار والیبال هستم.جناب آقای ...! گویا والیبال طرفداران متفکرتری دارد تا فوتبال؟! آیا این را صحه می‌گذاری؟ مثلاً رهبری معظم هم شنیدم والیبال‌دوست است زیاد. پس من به رهبری رفتم! باز شِم خانابِدون؛ قم ات‌سِسکه برف هم نیَموهه! مذاکره اگر مذاکره باشد و بر حسب حساب و کتاب، فقط مستقیم، و نیز فقط فارسی. وگرنه خسرانه، که حتی آقای محمدجواد ظریف هم تشخیص نمی‌ده تعلیق با لغو فرق دارد که خسارت زد به معاهده‌نامه. بگذرم که سیاسی‌میاسی بلد نیستم!

نظر سید محمد موسوی وکیل:

در سیاست؛ دو رنگی و دو‌گانگی مفروض است. تصور غیر این؛ شاید ساده انگارانست. اما در سیاستی که ما مدعی آن هستیم؛ (که علیه سلامیم) و و مدعی هستیم؛ رویکرد و نگرش سیاسی ما بر قواعد و مبانی اعتقادی و ایدئولوژی و اسلامی بنا شد - حداقل در تز سیاسی شیعه- رویه دو رنگی و دو گانگی ؛ تا آنجایی که من از مبانی فقهی فهمیدم ؛ ناصواب است. مستندات روایی و قرانی و … را شما بهتر از من میدانید. ظالم و شیطان و جنگ طلب و متجاوز و استعمار گر؛  حداقل در تعریف و تئوری نباید متفاوت باشد! اما این: باور بفرما از سریع‌ترین و درعین‌حال از جالب‌توجه‌ترین ریپلای بود. خیلی هم به تیزفهمی پیچانده و در چابک‌قلمی دوخته. کیف کردم از اصل و اصالت داستان و واژگان. و این هم که شما به واژه‌شناسی آقاقربانی چَکّی زدید، عالی و قابل دیدن و کیف‌کردن.

استاد حجت‌الاسلام باقریان سلام

جمعه‌ی‌تان به کام. ۱. آخر بحث بهتر از اول بحث بود. من از سر ایمان، پرسش‌هایی این‌چنین به پیشگاه باری‌تعالی نمی‌برم و بود و نبود و شر و خیر هر چیزی را در دستگاه حکمت و عدالت خدا می‌سنجم و چون خدا را عادل و حکیم می‌دانم، برایم حل‌شده هستند وچندان غامض نمی‌بینم.

۲. اما خب، در دنیای پژوهش و تفحص و غور در علوم، اصل تشکیک و بیان از جمله جملات خانم وسمقی در جای خود محل بحث است.

۳. تصریح کنم جواب شما استاد ارجمند و حتی مطالب آیت‌الله جوادی آملی درین‌باره، گمان نکنم توانسته باشد از پسٓ این قسمت متن و اشکال خانم وسمقی برآمده باشد. استدلال هر دو بزرگوار ضعیف بود و هیچ استناد و استحکام و انسجامی نداشت. انگار گزاره‌ها سعی دارد ذهن خواننده را آرام کند تا حل.

۴. تازه خود حضرت باری هم این موضوع را به بشر طی وحی یا حدیث قدسی نگفته است. گرچه در تاریخ ادیان، زنانی بزرگ و سترگ و نستوه از هر نوع دین و آئینی بوده و هستند که از مردان آگاه‌تر و اثرگذارتر بوده می‌باشند و جالب این‌که قرآن در قالب قصه و اشاره از زنان بزرگ توحیدی یاد کرد: کوثر، مریم، آسیه. سلام بر هر سه. در ا[رمن هم متشکرم از مشیء کریم. فرار البحث! نصف الدرس! اَو نصف العقل! استاد مأخد نگردین! جعل خودم است!

متن و حاشیه _ ۹

متن _ بلاغ از قول حجت‌الاسلام مهدی تقی‌زاده امام‌جمعه‌ی سرخ‌رود نوشت که وی در خطبه‌ی نماز جمعه‌ی امروز (۱ بهمن ۱۴۰۰) گفت: ″ایادی داخلی آن‌ها (آمریکا و اسرائیل) که ۸ سال با دروغ برجام را بزک کردند، دست به کار شدند تا با فرافکنی به جامعه القا کنند ما زیر سلطه شرق قرار گرفتیم.″

حاشیه _ آقای تقی‌زاده تز «نه شرقی، نه غربی» را دقیقاً متوجه نیست. این تز -که اساساً اگر ایستا معنی شود نادرست است- اصلاً به معنای «نه رابطه، نه معامله» نیست زیرا تز باید «پویا» باشد که باید بتوان زندگی کرد و کشور را گرداند. اتفاقاً در ورود به رابطه و معامله هست که می‌توان زیر هژمونی و سلطه‌ی هیچ بلوکی نرفت. دو طرف ماجرا در اشتباه هستند: چه آنان که رابطه شرق را می‌کوبند و چه آنها که «نه شرقی، نه غربی» را انزوا و کنارگیری از تعامل با غرب و شرق تفسیر می‌گنند و نفی سَبیل را بد برگردان می‌زنند.

۲ بهمن ۱۴۰۰

جناب .. سلام و وقت به خیر. طرح مسئله‌ی شما درباره‌ی زن در روز زن، یک موضوع مبتلابه است و تحسین دارد. با شما موافقم که جامعه از این پدیده رنج می‌برد، به‌شدت. اما نظر من این است: تبعیض یا تضعیف و یا حتی تخریب زن، ریشه‌اش را باید در تاریخ کهن جست‌وجو کرد. همان‌طور که شیوه‌ی استبداد شاهی درین سرزمین، ریشه‌ای دراز دارد، و ساقه و شاخه‌هایش هنوز نمو دارد و نمایان است، حقوق زن هم، چنین است. یک‌شبه نمی‌شود ره صدساله رفت. به گمانم با آن‌که هنوز فرسنگ‌ها فاصله داریم با عدالت میان زن و مرد، اما جامعه از طریق دو تفکر، راه را تسهیل کرد به روی ورود زنان به امور عمومی‌تر:

متن و حاشیه _ ۱۰