به قلم دامنه. با یاد و نام خدا. احیای علم و حلم چیست؟ یک بعد از ابعاد گسترده‌ی احیاء علم را می‌توان درین فرموده‌ی معصوم (ع) به‌روشنی دید، که فرمود: خدا رحمت کند بنده‌ای را که علم را احیاء کند. ابی الجارود عرض کرد احیاء علم چیست؟ امام (ع) فرمود: مذاکره با اهل علم و پرهیزکاران، احیای علم است. سند این سخن در کافی، ج ۱ ، ص ۴۱ آمده است. بهترین آمیزه چیست؟ معصوم (ع) فرمود: چیزی با چیزی نیامیخته است که بهتر از حِلم با علم باشد. در بحارالانوار، ج ۷۵ ، ص ۱۷۲ درج است. (منبع)

 

نتیجه: یک نتیجه از دو سخن ناب این است که زنده‌نگه‌داشتنِ دانش به مذاکره‌ی اهل دانش با اهل دانش است، هر دو سو باید اهل علم باشند. یعنی با داشتن دانش برای هم حجت‌آوردی کنند، دلیل بیاورند، پیام‌آفرینی نمایند. از سوی دیگر علم باید با حِلم درآمیزد که ثمربخش‌ترین آمیختگی‌ست. انسانی که علم و حلم را با هم داشته باشد، به نظرم، دست‌کم: اولاً آرام است، ثانیاً وقار می‌ورزد و ثالثاً دریافت‌هایش افزون‌تر است. اعتراف می‌کنم کنار هم قراردادنِ علم و حلم کاری به‌شدت سخت و ستُرگ و طاقت‌فرساست. چه خوب آورده قرآن که: ...وَاللّهُ علیمٌ حَلیم. خدا دانا و بردبار است. آیه ۴ نساء.

 

نکته: علم تعریفش تقریباً مشخص است، اما حِلم یعنی شکیبایی توأم با دانایی، بردباری. اگر برای کشف بار معنایی واژه‌ی بُردبار، آن را وارونه نوشته و تلفظ کنیم بهتر روشن می‌شود. این‌طور: باربُرد. یعنی بَرنده‌ی بار. پس حلیم و بردبار تحمل‌کننده است، تحمل بالاترین بارها را دارد. تابِ آن را دارد. به قول آیت‌الله عبدالله جوادی آملی (نقل به مضمون) در واژه‌ی بردباری این مفهوم نهفته است که فردِ بردبار گویی یک بارِ سنگین و ثقیل را با خود حمل می‌کند.

| لینک کوتاه این پست → qaqom.blog.ir/post/1087