نوشته‌ی مشترک دکتر عارف‌زاده و دامنه
فرهنگ لغت داراب‌کلا
بِدردی: باارزش، بابهاء. ارزنده. خوب. مساوی به درد بخور. در واقع چیزی که دردی یا نیازی را برآورده کند. لغتی قشنگی بود. تشکر.
طبل‌زن بیهی؟ یا طبل‌گیر؟ : یک جمله‌ی پرسشی و استیضاحی‌ست که در فلان مسئله طبل‌زن بودی؟! طبل‌گیر بودی؟! چی بودی؟ چه‌کاره بودی در فلان کار. کنایی هم هست! اشاره به کسی که مدعی‌ست، ولی هیچ‌کاره.
ونگوا: ونگ و آوا. سر و صدا. صداکردن با آوای بلند. صداکردن کسی که در دور قرار دارد. صدایی که موقع رفتن به منزل افراد از خود درمی‌آورند تا صاحبخانه خبردار شود و از فضای شخصی خود بیرون آید و حجاب کند.
خی‌زور: زور خوک. اشارهه‌ی کنایی به کسی که زور عجیبی دارد و توان بالایی از خود بروز میدهد.
تَن‌بَپیس! : تنبل. تن لش. نزدیک با لغت دپیسه. اصطلاح استحمامی. شاید ریشه در آنجا. اما طعنه است به فرد به‌شدت تنبل و لش.
بَوریه: بُرید.
بَوریشته: برشته. نانی که خوب پخته شده باشد.
گاپه گاپه: پشت سر هم. زود زود. هی هی. دائم دائم. گاپه گاپه شونه حموم. یا این تِشک گاپه گاپه رینده! با این شرح که گاپه گاپه معنای پی در پی و مکررا با بار متمایل به منفی و علیرغم انتظار میدهد. مثلا در کشتی المپیک توکیو امسال،مازرونیها گاپه گاپه بباختنه. زپه زپه تقریبا همان اما کمتر رسمی و کمتر مودبانه است،مثلا در هر جمعی نمیشه بکار برد.
رَ پِ کار کانده! : طبق رأی خودش کار می‌کنه. به دلخواه خودش کار می‌کند. گالبگالیه. گاهی به گاهیه. اگه حوصله داشته کار می‌کنه وگرنه هیچ.
وِسِّه: بسّه. بس است. واو عوض ب است در تلفظ. وسّه دیگه! بحث را خاتمه هادین. می‌بایست. باید. می‌باید. بایستی. لازم بود. نیاز بود. چه هم قشنگ است این دو واژه. البته هر دو لغت زیباست. چه وَسسه. چه وِسسه = بِسته، بایسته
وِسّه: این وسه از خواستن و دل‌خواستن است. مثلاً دل من مشهد وسّه. آی مِ دل ره دیزی سنگی کوهسنگی وسّه. ونه دل هم وسسه.
بوله: خُرده‌زغال. چون زغال از داخل بول (=چاله‌ی کوره) درمی‌آید.
لینگ ره هچیهه: پارو جمع کرد. خودشو جمع کرد. ادب را رعایت کرد. کوتاه آمد. نیز یواشکی و مخفی ورود کرد، یا رفت.
پرک پرک : پرک پرک perak perak : حالتی از نور و چراغ. نور نوسان لامپا که در اثر باد، یا کمبود نفت، یا تنظیم نامناسب فتیله چنین میشود که یک صدایی هم از خود انتشار میدهد.
بئونه وونه: زخم میشود. مثل اوه دزّنه.
دُبّ: اشاره به فردی که خیلی از مرحله پرت است. یا سمج و منجمد و راکد و خشک است.
تِه اونجان کاجه دری؟! : جمله‌ای‌ست تعجبی از کار کسی که در جایی دور از انتظار یا شگفت‌انگیز باشد. مثلاً کسی نوک درخت ممرز برود و در بدترین شرائط بخواهد واش بچیند. بیشتر بخوانید ↓
