«...برآوردم از شخصیت والای آیتالله العظمی سیستانی به طور اجمال این بود که عالم روشنبین و در حقیقت روشنفکری هستند. مصداق بارز کلام امام صادق (ع) که: «العالم بزمانه لا تهجم علیه اللوابس»، یعنی عالم زمانشناس مورد هجوم امور مشتبه قرار نمیگیرد و به تعبیر عامیانه گیج نمیشود. ایشان با خرافات و زوائدی که باعث بیزاری علاقهمندان به اسلام میشود، سر ناسازگاری دارند...
در اینجا [دیدار چهارم] حضرت آیتالله نکته مهمی را یادآور شدند که فکر میکنم در تاریخ مرجعیت بیسابقه باشد و آن اینکه به مقلدان ساکن در عراق فرمودهاند لزومی ندارد وجوهات شرعی را به نمایندگان ایشان بدهند یا برای ایشان بفرستند، بلکه میتوانند در هر کاری که خود مصلحت میدانند، خرج کنند و از جمله به فقرا مساعدت نمایند.
...این امر علاوه بر اینکه به متدیّنان عراق شخصیت و اعتماد به نفس میدهد که تا چه حد مورد اعتماد مرجعیت هستند، روحیة آزاده و بزرگمنشی و طبع بلند حضرت آیتالله را نیز نشان میدهد که چقدر از نامخواهی و سُلطهجویی گریزانند؛ زیرا قاعدتاً دریافت وجوهات شرعی زمینه و پشتوانه قدرت مراجع است و ایشان اینجور بزرگوارانه آن را در اختیار خود مقلدان قرار داده تا در موارد مقتضی و به تشخیص خود هزینه کنند...
ایشان اصرار دارند از دولت عراق و هیچ دولت دیگری کمک مالی نگیرند و معتقدند که حوزههای علمیه و روحانیت شیعه باید همچون سیره دیرینهاش مستقل از دولتها بماند. طبیعی است که مجموع این منش و بینش که حاکی از دانش عمیق و وسیع، انصاف، بیطرفی، دوراندیشی و واقعبینی و دقت نظر در امور مختلف است، منشأ نفوذ کلمه باشد...
هرچه اصرار کردم، مرجع عالیقدر نگذاشتند دستشان را ببوسم. اتاق کوچک مرتبی داشتند، بسیار ساده و بیپیرایه. تمام مدت دوزانو نشستند و از هر گونه تشریفاتی پرهیز داشتند. زهد، سادهزیستی، فروتنی و تواضع ایشان بهراستی کمنظیر است. شنیده بودم که به یکی از علمای ایران فرموده بودند: «میگویند برخی از روحانیون در ایران اشرافی زندگی میکنند. باید توجه داشت که همه مردم دین را از روی عقل و استدلال نپذیرفتهاند، بلکه به روحانیت اعتماد کردهاند و دیدهاند آنها مردمان خوبی هستند، متدین شدهاند. اینها اگر اعتمادشان را به روحانیون از دست بدهند، به دین هم بیاعتماد میشوند!» همین است که خودشان با وجود همه امکانات مالی و اعتباری، هنوز در چنان خانهای زندگی میکنند که از حد متوسط مردم ما بسیار پایینتر است.»
روایت دیدار چهارم حجت الاسلام
سیدمحمود دعایی با آقای سیستانی
(منبع: جماران)
(منبع: جماران)