رسالهی حقوق امام سجاد
به قلم دامنه: به نام خدا. رسالهی حقوق. من مانند بسیاری از مردم ایران، پای منبر قد کشیدم، چه محرّم، چه رمضان، و چه در سایر مناسبتها و مجالس. اما هیچ ندیدم، هیچ، که روحانییی رسالهی حقوق حضرت امام سجاد _علیهالسلام_ را بالای منبر، یا در نشست ویژه و یا با ایجاد حلقهی فکری به رویمان بگشاید و از ۵۱ حقوقی که آن امام عابدِ زاهدِ عارفِ روشنبین و دانشمند که برای بشریت شرح و باز کرده، حتی یک «حق» را بازگو کند. بگذرم!! خواستم بگویم در آستانهی زادروز زیبای آن امام عابدین و ساجدین _که درخشندهترین رهبریِ معنوی را به ارمغان آورده_ یکی از آن حقوق پنجاهویکگانه را تقدیم میدارم، یعنی حق ۳۹ از این (منبع):
«و اما حق کسى که از تو رایزنى خواهد (و چاره جوید) این است که اگر رأى درستى به خاطرت رسید در نصیحت (و خیراندیشى) براى او بکوشى و هر چه مىدانى به مشورتش بفهمانى و بگویى که اگر تو به جاى او بودى چنان مىکردى و این از آن روست که او از سوى تو نرمی و مهربانى بیند؛ زیرا نرمِش، رمندگى را از میانه بردارد و سختگیرى به جاى همدلى، رمندگى آرَد. و اگر در کار او نظرى بر خاطرت نگذرد، اما دیگرى را بشناسى که به رأى او اعتماد دارى و او را براى رایزنى خودت مىپسندى، وى را به او معرفى و رهنمایى کنى، و در حق او کوتاهى نورزى و از خیراندیشى برایش فروگذار نکنى. و لا قوة الا بالله (و نیرویى نیست جز به خدا).»
فهرست ۵۱ حق و متن کامل :
حق اللّه
حق نفس بر انسان
حق زبان
حق گوش
حق چشم
حق پا
حق دست
حق شکم
حق غریزه شهوت
حق نماز
حق روزه
حق صدقه
حقّ حجّ
حق قربانى
حق فرمانروا
حق آموزگار
حقّ مالک
حقّ رعیت
حقّ دانش آموز
حقّ همسر
حقّ برده و غلام
حقّ مادر
حقّ پدر
حقّ فرزند
حقّ برادر
حقّ مولا بر بنده آزادشده او
حقّ بنده آزادشده بر مولا
حقّ احسان کننده
حقّ مؤذّن
حقّ امام جماعت
حق همنشین
حق همسایه
حق دوست
حق شریک
حق ثروت
حق بستانکار
حق معاشر
حق طرفین دعوا
حق مستشیر
حق مشاور
حق نصیحت خواه
حق نصیحت کننده
حق بزرگسالان
حق خردسال
حق سائل
حق مسوول
حق شخص شادمان کننده
حق بدى کننده
حق هم کیش
حق اهل ذمّه
متن هر یک در:
(اینجا)