فرصت رأی لاهه

به قلم دکتر فتح الله دهقان: ما اکثر العِبَر و اَقِلُ الاعتبار. چه بسیار است عبرت ها و چه کم هستند عبرت گیرندگان . امام علی (ع). مرور تاریخ جهان حکایت از آن دارد که فرصت هایی که برای انسان ها، جوامع و کشور ها فراهم می شود نامحدود نیست. آن ها که این فرصت ها را تشخیص داده و به موقع از آن استفاده نموده اند موفق بوده اند. فرصت سوزی در طول تاریخ هزینه های گزافی را به تاریخ تمدن بشری تحمیل نموده و خسارات زیادی را برای جهانیان به بار آورده است.

کشورمان ایران نیز در طول تاریخ مشکلات و مصیبت های زیادی در اثر فرصت سوزی ها متحمل شده است. در دوران اخیر نیز فرصت هایی برای کشور ایجاد شده که متاسفانه آن طور که باید و شاید از آن استفاده نشده است. با نصب العین قرار دادن پند و اندرز حکیمانه امام علی (ع) از گذشته عبرت گرفته، فرصت سوزی نکنیم و آن طور که خیر مُلک و مَلک است از فرصت ها استفاده نماییم. رای دادگاه لاهه به نفع ایران فرصت خوبیست و ضرورت دارد که از آن به صورت بهینه در راستای منافع ملی و امنیت ملی کشور استفاده شود. در این خصوص ضروری است مواردی را متذکر شویم:

نهاد های بین الملی فعلی محصول جنگ جهانی دوم اند که برای عدم جنگ شکل گرفتند تا سایه صلح حفظ شود، دولت ها منازعات خود را با رجوع به آن حل و فصل نمایند. با توجه به این که فلسفه وجودی آن ها حفظ صلح بوده باید از آن ها سود جست.

وقت آن رسیده تا علی رغم وارد بودن برخی ایرادات بر ساختار کنونی نهاد های بین الملی ضمن انتقاد، تلاش و همراه کردن دیگر کشور های همسو برای رفع ایراد های ساختار کنونی، افکار، گفتار، سیاست ها و عملکرد خود را طوری تنظیم نماییم تا منافع کشور در همین ساختار فعلی و موجود تامین شود.

به نقطه ای رسیده ایم که رسوبات به جای مانده از ذهنیت بی اعتنایی، عدم توجه به قوانین و سازمان ها و نهاد های بین المللی را از ذهنمان بیرون ریخته، از این ابزار که ساختار کنونی یبین المللی برای کشور ها فراهم نموده در جهت احقاق حقوق کشورمان با حضور فعال و تعامل با جهانیان فراهم نماییم. تجربیات گذشته حکایت از آن دارد که عدم حضور به موقع و موثر ما فرصت را برای رقبا منطقه ای و جهانی مان در جهت تحقق اهدافشان فراهم خواهد نمود.

واقعیت های جهان کنونی ایجاب می کند نگاه و دیدگاه خود را نسبت به جهان اصلاح نموده، از پشت عینک تئوری توطئه مسائل را نبینیم. رای دادگاه لاهه ابطال نظریه، افکار و گفتار کسانی ست که سیستم فعلی جهان را سراپا ظلم، بی عدالتی و بی قانونی می دانند. همچنین موید این است که در همین سیستم امکان احقاق حقوق وجود دارد.

در صورت عدم استفاده به موقع از این فرصت، ممکن است تبدیل به تهدید شود. شایسته است با عقلانیت، خردورزی، تدبیر و آینده نگری اجازه ندهیم این فرصت تبدیل به تهدید شود.

رای دادگاه لاهه بر اساس قانون، به نفع ایران بوده، الگو و سرمشقی است که قانون مند باشیم.

دادگاه لاهه در خصوص دو موضوع مهم ملی و بین الملی، اختلافات ایران با انگلیس و آمریکا، در جریان ملی شدن صنعت نفت که دکتر محمد مصدق به دادگاه لاهه شکایت برد، آن دادگاه علیه امپراطوری بریتانیا که در آن دوران قدرت بلامنازع جهان بود و ادعا می کرد، خورشید در آن امپراطوری غروب نمی کند( یکی از قضات دادگاه لاهه که شهروند انگلیس بود به نفع ایران رای داد) در مقطع فعلی نیز این دادگاه بر علیه آمریکا که قدرت اول جهان است به نفع ایران رای داد.

حاکمان، سیاست گذاران و ... بایستی وضعیت کشور را فارغ از هیاهو، شعار و افکار پوپولیستی درک نموده و زمینه را برای دستگاه دیپلماسی کشور فراهم نموده تا از این فرصت برای گفتگو، دیالوگ و مذاکره با مخالفین و رقبا در جهت حل اختلافات در راستای منافع ملی و امنیت ملی است نمایند.

(چاپ روزنامه آفتاب یزد.