مدرسه فکرت ۹۸

توبهُ تائب

جودُ طالب

جود محتاج است و خواهد طالبی

همچنان‌که توبه خواهد تائبی

 

جود جُوید گدایان و ضِعاف

همچو خوبان کآینه جویند صاف

 

 روی زیبا ز آینه زیبا شود

روی احسان از گدا پیدا شود

من از این شعر چه می‌فهمم و چه می‌شوم؟ همان‌طور که بِهترانُ مَهتران، آینه‌ی صاف می‌طلبند، جود و سخا هم طالب می‌طلبد، عینِ توبه که تائب می‌جُوید. هر که خود زیبا شد، آینه زیبایش نشون می‌دهد، چنانچه صفتِ احسان (=حُسن نظر و حُسن عمل) زمانی در انسان پیدا می‌شود که انسانِ ضعیفی را کمک کند.

ششمین قسمت

خاطرات مدیر مدرسه فکرت در مدرسه فکرت

چت و چِک‌پِرسی موقوف!

خاطره‌ی نون در جبهه

سلام رخفم قاسم بابویه

۱. خودت چون رزمنده‌ی جبهه بودی کامل یادته ازین جور سفره، با این‌همه غذای ساده، که از هر سفره‌ی اَعیان و اَشرافی خوشمزه‌تر بوده. غذایی که از حلقوم رزمنده راحت جِر (=فرو) می‌رفته.

۲. یاد مرا به خاطره برده این نگاه به این جمع رزمنده: زیاد پیش آمده بود برای ما در جبهه‌ی جنوب که غذا متمرکزتر توزیع می‌شد. اما گاه آتش‌تهیه‌ی دشمن چنان رگباری و تگرگی می‌شد که تویوتای لندکروزر حتی از چاله چوله‌های جاده در اثر خمپاره نمی‌توانست عبور کند و غذا هم به سنگرها نمی‌رسید. آنگاه بود که می‌رفتیم سرِ کیسه‌ای نان‌های مونده‌ای که در آن دور ریخته می‌شد. با آن‌که موش‌خورده می‌شد، باز آب می‌زدیم نرمش می‌کردیم می‌خوردیم! چنان خشک که زیر دندان‌مان تُروکّه‌تُروکّه می‌کرد. عکس قشنگی بود. درود. با احترام و ادب و ارادت: دامنه

بیاموزیم ( ۳ )

منکر معاد نبود

به قلم دامنه : بِاذن اللهِ. سلام بر خدا و بندگان خوب خدا. او به هستی نگاه مساعدی نداشت. روی دَم تکیه، و ابدیت و زمان براش فوق العاده اهمیت داشت. منکر معاد نبود. مسأله‌ی او «آن» یعنی دم بود. ولی دَم غنیمت شمُردنِ او، مقصودی برای بی‌تعهدی و بی‌بندوباری نبود. موحد و مؤمن به توحید بود. نقل کرده‌اند (من هم از صفحه‌ی ۱۵۰ صاحب «سرشت و سرنوشت» می‌آورمِش) وقتی درسِ وحدت و کثرت می‌داد، به وحدت که رسید یک آن سرش را گذاشتُ از دنیا رفت. او کی بود؟! لابد حدس می‌زدید از نخست؛ عمر خیام. شخصیت پیچیده‌ی ایران. نگاه منفی به دنیا داشت، اما «آن» (=هر لحظه و هر ثانیه) بر خیام مهم بود. راستی! فکر می‌کنید کدام کمتر است؟ لحظه؟ یا ثانیه؟! ۲۹ خرداد ۱۴۰۳ ، خاتمه دامنه.

برای فارسی زبان‌ها:

«لا» در این جمله‌ام، به معنای نفی و نه نیست، معنی آن لباس یا لحاف است. خود لا مخفف لباس و لحاف است. در زبان محلی ما، به لباس و لحاف و تُشک هر دو می‌گویند لا. مثلاً:

لا را بذار. یعنی تُشک و رخت‌خواب را بنداز. پهن کن.

لا را بگیر: لباس را جمع کن. با لباس را آماده کن.

البته خود همین «لا» در زبان مازندرانی چندین معنی دارد. مثلاً لا یعنی سولاخ، سوراخ، درز، شکاف، وسط، میان. و ... . بگذرم.

لا هادِه : یعنی روی ماست را پارچه بذار.

،،

اساساً واژه‌ها و آواها در زبان مازندرانی دایره‌ای وسیعی از معنا را در بر می‌گیرد. مثلاً «کول» شاید بیش از پانزده معنا را شامل می‌شود. مثل: موج، یال، دوش، و ... . دامنه.

یا مثلاً دل، کول خاننه.

یعنی دل من جوش می‌خوره، دلسوزه دارد.

یا کول سر هاکارده.

یعنی رودخانه سیل آمد.

کول در یک معنای دیگه یعنی پوست درخت.

کول یعنی لایه‌ی روی زخم. مثلاً زخم من کول داد. یعنی پوسته رویش بست.

کول یعنی جای برشته‌ی نون تندیری. کوله هم می‌گویند.

تپه‌ی داخل جنگل با دمَن را هم کول می‌گویند. مثل هفت‌کول در جنگل داراب‌کلا.

کول در جاهایی یعنی سواری دادن به پشت. مثلاً بچه را کول می‌گیرند تا ساکت شود.

اگر ادامه بدم

وقت صحن گرفته

می‌شود. فعلاً همین بس. دامنه.

بیاموزیم ( ۴ )

تقلید از حرکت هاجر

به قلم دامنه : بِاذن اللهِ. سلام بر خدا و بندگان خوب خدا. حضرت ابراهیم ع ساره زن اولش را کنعان (=فلسطین) گذاشت، هاجر زن دوم را در حجاز. ساره بر درِ انتظار نشست تا ابراهیم ع بر گردد. برگشت. اما هاجر در تَفت داغ حجاز، در نبود ابراهیم ع حرکتی کرد که بنای تکامل مسلمین شد؛ میان دو کوه مروه و صفا را هفت بار پیمود تا آب پیدا کند. که زمزم اثر آن است، چیزی در امتداد کوثر در اسلام که حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها است؛ یک ذخیره‌ی تمام‌نشدنی فکری و اخلاقی و اجتماعی برای مسلمانان. تقلید از حضرت هاجر، تکرار تکامل است، نه پیمودن راه کور. ساره اسحاق ع را زاد و هاجر اسماعیل ع را. اسماعیل ریشه شد برای اسلام. اسحاق ریشه گشت برای یهود. هر دو هم، دین خدا. یکی به نسل حضرت محمد خاتم ص منتهی شد؛ یعنی اسماعیل نبی و دیگری به نسل پادشاه‌پیامبرانی مانند یوسف ع و داوود ع و پسرش سلیمان ع. انحرافات بعدها توسط فقیهان در یهود و در اسلام شکل گرفت و شکاف را موجب شد. اشغال زمین و تصرفات، کار را بدتر کرد و به تنازعات برد. اما اصالت با خط یگانگی و توحید است. توحید که رمز یگانه‌پرستی است، تا کنون نتوانسته است ادیان را از رو در رویی هم باز دارد، زیرا بشر مؤمن به اصل توحید توجه‌ی ژرف نینداخته است، اسمی توحیدی است، رسمی هزار جور فکر در سر می‌پرورانَد. رویارویی ادیان به دست دینداران ادامه یافت و اینک چنان تعمیق و تحمیق انجامیده که تب نزاع‌های عقیده و علاقه به درون هر دین فرو رفته است. راه یکی است، اما بیراهه‌ها راه را از مسیر انداخته. همه باید به حرکت حضرت هاجر برگردند و به صبر حضرت ساره و با درس و اخذ از کوثر حضرت فاطمه س. سلام بر این سه نماد انسان‌ساز و جامعه‌ْساخت. خاتمه دامنه.

بیاموزیم ( ۵ )

تاریکی بدون قرآن

به قلم دامنه : بِاذن اللهِ. سلام بر خدا و بندگان خوب خدا. امام امیر مؤمنین علی ع در خطبه‌ی ۱۸ هشدار داده بودند «تاریکی‌ها بدون قرآن برطرف نخواهد شد» که بدین معنی‌ست قرآن آخرین راه‌حل بشر است. اگر با این حرف «توماس دیویی» فرضاً توافق کنیم که گفت: «شرارت همیشه از پنجره‌ی احتیاج وارد می‌شود، نه از دریچه‌ی ذات» می‌توان به این ثمره دست یافت که خیر را باید در آورده‌های خداوند یافت، چون‌که خداوند متعال انسان را در ذاتی پاک، سِرشت. قرآن کتاب قرائت به هفت وجه نیست، اثر سازنده‌ی جامعه و انسان است. هم تاریکی را، نورانی می‌کند، هم شرّ را در انسان، دفن می‌سازد و هم ذات او را منزه معرفی می‌نماید و بر وی جامه‌ی کرامت می‌پوشانَد. دریچه‌ی ذات انسان ضد شرّ است، اگر شرارت می‌ورزند، از ذات نیست، از دریچه‌ی احتیاج است. احتیاج به شریرشدن. احتیاج به مخدوم‌ماندن. احتیاج به ستمگری کردن. احتیاج به انباشت ثروت نمودن. احتیاج به عمله‌ی کسی شدن. بگذرم.

خاتمه دامنه.

روسفیدی رفیق

در استلام حجرالاسود

به قلم دامنه: این همکارم، همگامم، همجاهم، هم‌دلم، هم‌پویه‌ام و همراز سالیان‌سالَم حاج محمدعلی شامانی است که عکسش، حجرالاسودش، مویه‌های سوزناکش، سیرِ انفُسش، سیمایش، دلم را ربود و نفْسش را شستُ بُرد عُروج از عُجبْ. مَمدعلی مهم و مفکّر ما، شده حالا حاج‌آقا. حاج‌آقا دریاب مرا. دامنهُ کُلی مدینه‌خواهُ آنگاه مکه‌درآ. التماس دعا. محمدعلی جانم سلام. استلام تو مبارک. در مدرسه فکرت جات این روزا خالی است ای عضو شریف صحن. حج تو قبول رفیق. سعی تو هم مشکور شریف. دلتنگت: دامنه.

خودآگاهی و خودسازی

به قلم دامنه: رفیق و همکار متفکرم حاج محمدعلی شامانی سلام. حال که منا را درک کردی و متنی هم با الفبای وجودِ متحولانه‌ات نوشتی، خودآگاهی را به خودسازی رساندی. این شدنِ نو را به تو تبریک می‌گویم دوست ناب من. دامنه.

جناب حجت‌الاسلام سید عمادی استاد محترم سلام. هر سه بستر تحقیقاتی «اخلاق، عاشورا، انتظار» جزوِ مهترین نیازهای رفتاری و باوری مردم ایران است که هر چه بیشتر درین سه موضوع کار می‌شود، باز ژرفای بیشتری می‌طلبد. چه کسی حاضر است اعلان بی‌نیازی کند از نوآورهای علم اخلاق. کدام انسان معتقد و باورمند، به دستاوردهای علمی و عرفانی در موضوع عاشورا فرمان توقف تحقیقات می‌تواند دهد. و انتظار مسئله‌ی آینده است که تعطیل‌بردار نیست. پس هر سه حوزه میدان وسیع تحقیق و پژوهش است. خواستم گفته باشم تأکید استاد بر سر محور نشان عظمت این سه نیاز است. از آن استاد بابت محبت بی‌کران به من، ممنونم. خودم را طالب اندوخته‌های علمی‌تان حس می‌کنم. دامنه.

مهترین پیامد گروه تروریستی خواندن سپاه

شاید در ذهن خوانندگان سؤالی شکل گیرد وقتی کانادا اعلام کرد سپاه پاسداران را در فهرست گروه «تروریستی» قرار داد، چه پیامدهایی در بر دارد؟

اهل جزئیات اخبار و تحلیل، لابد دیدند امروز، که وزیر امنیت کانادا دیروز ۳۰ خرداد ۱۴۰۳ در کنفرانسی خبری رسماً خبر داد:

«امروز من اینجا هستم تا اعلام کنم که دولت‌مان تصمیم گرفته تا سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در لیست گروه‌های تروریستی قرار دهد.»

اصل این کار کانادا بر می‌گردد به قطب‌بندی نظام نوین بین‌الملل که در نامرئی و مراء مردم جهان، در حال شکل‌گیری مخاطره‌آمیز است. چهار قطب در حال ایجاد بلوک‌بندی «دو» گانه‌ی جهان هستند: چین، روس از یک بلوک با دو قطب متوازی. اتحادیه‌ی اروپا، آمریکا نیز دو قطب در یک بلوک متوازن. این رویارویی دو خط توازی در بلوک شرق و توازن در بلوک غرب، وضعیتی را پدیدار کرد که کانادا در قطب مقابل روس و چین جای گیرد و ایران در کنار چین و روس.

همین یک مورد در کنار صدها مورد دیگر در بلوک، کانادا را به خط برخورد با سپاه، هدایت کرده است تا این نظام سرمایه‌داری غربی، در نظام نوین بین‌الملل رویارویی با ایران را تازه‌تر نگه دارد و فشار بر مهار ایران را منسجم‌تر سازد.

پیامدهای این اتخاذ سیاست و اعلام رسمی آن دست‌کم سه پیامد فوری دارد: ‌۱. سازوکار مالی جهان با ایران را بسته‌تر نگه می‌دارد. ۲. سیاست تقابلی را جایگزین راهبرد تعاملی می‌کند. ۳. مسیر مذاکرات مخفی ایران با آمریکا در مسقط را (که پس از بن‌بست مذاکرات ۵ + ۱ جایگزین گفت‌وگوی غیرعلنی ایران و آمریکا شده بود) مختل خواهد کرد. درین میان اقدام‌های رسمی سپاه در محیط بین‌الملل با محدویت‌های حقوق بین‌الملل مواجه می‌شود. از نظر دامنه اقدام کانادا در راستای تضییقات (=سختگیری با نیت چانه‌زنی و چاله‌افکنی) بر روی ایران است تا ایران را مجبور به اتخاذ سیاست «چاره‌جویی» در برابر به قول خودشان سیاست «ماجراجویی»! کند. حرکت کانادا در بعد امنیتی نیر در سایه‌ی تقویت پیمان استراتژیک آمریکا، انگلستان و استرالیا است که در حال پیشروی است. این سه نظام، البته ابعاد و زوایای آن را ناشناخته و فوقِ سرٌی باقی گذاشتند. خاتمه دامنه.

تاس حموم !!

حمله‌ی نیمه‌سنگین مدیر به بانوان صحن!

سبک گفتارم: کشکولی

گستره‌ی گفتارم: عمومی

شِماها بانوها چرا به گپ نمی‌آیین؟! یعنی هیچی درین مملکت نمی‌گذرد که شما نسبت بدان حرفُ گپ نداشته باشین؟! مَحاله زنان گپ نِدارِن! پس تی شی وِه زِندوونی؟! کِن جِ ترسِنْنی؟! اینو کلی می‌گویم نه به بانوان این صحن، اگه شماها زنان ایران واقعاً از کی ترسِننی؟! (=می‌ترسین؟!) اگ متأهلین، مگه خاش آقا ج؟! اگ مجرّدین، مگه خاش عاشق ج؟! اگر هیچ‌کدامین، مگه خاش سایه ج؟! تا کِ خانِ خاشْ حق رِه چال دَکانینُ هیچی هِم نگین؟! پس وقتی فلسفییون و منطقیون می‌گویند فرق اساسی انسان با سایر حَی‌ّوان‌، در «ناطق‌بودن» انسان است، می‌خواهید این تعریف آدمی را چگونه معنی کنین؟! یعنی دارین کاری می‌کنین بازم مردان در موردتان بگویند: تاس حموم!! فقط بلدین بِنه‌بَرُش هاکانین؟! اونم در زنانه‌حموم که جِرَکّه‌جریکّه‌ی شِما تا عرش پَرّش می‌کند؟! انگاری یادتان رفته قضاوت در باره‌ی بانوان مجموعاً اینه که اینان در دسته‌ی قادقاد، قادقاد (گتٍ گپ، گتْ گپ) قرار دارند! اما عمداً ساکتند! البته دامنه به همه‌ی شما بانوها حرمت کثیر قائله و سکوت و حروف و خروش شماها  را نه کار دارد، نه بار، هر چه خواستید باشین، به خودتان راجعه، اما در مقام مدیر، کشکولی هِم «جایز»ه! ببخشایید بر مدیر دامنه.

بیاموزیم ( ۶ )

مرجعیت و سلطنت

به قلم دامنه : بِاذن اللهِ. سلام بر خدا و بندگان خوب خدا. مرجعیت شیعه همواره هویت مستقل در برابر قدرت غیردینی داشته است. اما چون سیاست پهنه‌ی تسهیم (=سهم‌بندی) منافع متضاد است، گاه مرجعیت به تشخیص درست یا نادرست، با قدرت غیردینی تعامل می‌نموده است. تا بر اثر این رفتار اقتضایی، از چند حقیقت پنهان، از طریق یک یا چند مصلحت آشکار، محافظت کرده باشد. مثال بزنم؟ به روی دیده، باشه، چشم، می‌زنم:

در یک مقطع مهمی، در همین معاصر (=معاصر یعنی عصری که مردم آن را تقریباً به یاد داشته باشند، از حال تا حدود ۲۰۰ سال پیش) یک همزیستی مسالمت‌آمیز ترجیحی میان مرحوم آیت الله العظمی سید محمدحسین بروجردی مرجع عالی شیعیان جهان و محمدرضا شاه پهلوی دست‌نشانده‌ی آمریکا، به وجود آمده بود و تا پایان عمرِ آقابروجردی در نوروز ۱۳۴۰ خورشیدی، باقی مانده بود. مرجع در برابر سرکوب «حزب توده» کمونیست توسط شاه به امر آمریکا، سکوت کرد، در عوض، شاه نیز در برابر مبارزه‌ی مرجع با بهائیت، سکوت کرد. دو سکوت که نوعی تسهیم منافع بود.

این رابطه با درگذشت مرجع، به تعبیری فسخ شد؛ چون امام خمینی رهبر نهضت اسلامی سازشی با شاه نداشت و سیاست رفتار مسالمت‌آمیز، جایش را به نهضت و مبارزات داد؛ زیرا شاه از نگاه مرحوم امام خمینی، نه مختصّات ایرانی برای سلطنت را در وجودش داشت، نه مشخصات شرعی دینی اسلام را. او به سوی استبداد مطلق و سرکوبگری پیش می‌رفت، اما امام به سمت تقویت نهضت. زیرا امام با تیزبینی ویژه‌اش -که میان روحانیت تقریباً یک فرد کم مانند بود- رشد استبداد شاه را نافع برای رشد نهضت می‌دانست که سرانجام، نهضت بر سلطنت تفوُق یافت و حکومت فردی شاه، فرو پاشید و جای آن جمهوری اسلامی قرار گرفت که قرار شد جمهوری باشد به خاطر حق رأی آزاد مردم، و اسلامی باشد به علت مردمی که اکثریت مطلقش مسلمان هستند و تابع دستورات احکام اسلام. والسلام. خاتمه دامنه.

اینم شهر «انار» ایران،

قم نه رفسنجان،

لازم شد خاطره‌گفتن،

خاطره‌ی دامنه الآن،

از انار کوپّه جا تا انار قوپّه جان:

کوچیک که بودیم حتی نوجوان،

بیشتر من و داش‌حمید عباسیان،

در حموم‌پیش آن زمان،

می‌رفتیم انار کوپّه بِن،

می‌کَندیم انار قوپّه را از سر تا بِن.

بعد داخلش را خالی می‌کردیم او و من،

یک سوراخ به قطر نی خصیل می‌کردیم جاکَن،

رویش تش می‌ریختیم از حموم گالخَن،

دود می‌کردیم مثلاً داریم می‌کشیم قِلیان.

بس باشدُ بگذرد دامنه ازین سرا وُ صحن.

امروز ۳ تیر ۱۴۰۳ قیمت  یک کیلو

ران ممتاز گوسفندی ۹۱۹ هزار تومان.

والسلام. نامه تمام. دامنه‌ی دوم.

مِعععععععع! مععععععع!

بیاموزیم ( ۷ )

شیخِ وقت

به قلم دامنه : بِاذن اللهِ. سلام بر خدا و بندگان خوب خدا. شیخِ وقت کی بود؟ اول حالاتش را گویم تا رِسَم به اسمش. او از حشمت دست شست. شیخی شوریده بود. سلوک (=روندگیُ) داشت، نه سکون (=رکود)

می‌گفت دانش معنوی از دریچه‌ی سماع می‌آید که در آن حال رقص، پرده، از برابرِ دیدگان می‌افتد، شاهد حقایق می‌شود. پس یک بار برقص تا این آرمون شیخِ وقت به تجربه‌ات آید. این شیخ در زبان شیخ فریدالدین عطار، به «وحید عصر» توصیف شد و در علم، عالمی بی‌همتا. شیخِ وقت یعنی شیخِ زمان‌شناس، اهل وقت. این اسم را هم، عطار بر او گذاشت. او کسی نبود الّا شیخ ابن یونس که شیخ شِبْلی صدایش می‌کردند. این فقیه را در ۳۳۴ قمری در بغداد شهید کردند. شیخِ وقت، یک حرفش در من حرف و حرفه ساخت: «آن خواهم! که نخواهم». این استراتژی او شده بود. خوب بود. خاتمه دامنه.

چرا جمهوریت موصوف شد برای صفتِ اسلامیت؟

به قلم دامنه : بِاذن اللهِ. سلام بر خدا و بندگان خوب خدا. قانون اساسی نویسان انقلاب اسلامی ایران با درک بالای سیاسی و گرایش منطقی به مناسبات مدرن و عقیده‌ی پیشرفته به مکتب و از همه مهمتر وفاداری به هدف مردم از انقلاب علیه‌ی شاه، قانون اساسی مترقی‌یی برای مردم نوشتند و اسم نظام سیاسی ایران را هم تلفیقی از مدرنیته و سنت انتخاب کردند: «جمهوری اسلامی ایران» 

«جمهوری» هست : چون پیمان سپُرد به ملت که دست از رجوع به رأی مردم، چه رفراندوم و چه انتخابات و رقابت آزاد و همگانی میان مردم، نمی‌شوید و هرگز سیستم سیاسی را به سمت استبداد شاهی نمی‌برَد که خود را بی‌نیاز از آرای عمومی، حتی افکار عمومی ببیند. این محکمترین پیمان بود که از طریق قانون اساسی، پیش ملت امانت سپرده شد تا میان نظام و ملت روابط حسنه برقرار باشد. پس جمهوریت، پیش‌شرط پیمان‌سُپاری ارزشی و قراردادی حکومت به ملت است. روی همین اساس، جمهوریت، ذات نظام سیاسی در انقلاب اسلامی ایران گردیده است و احدی حق ندارد این موصوف بنیادین را، معلق و یا حتی ذره ای محدود و مربوط به سلیقه‌ی فردی خود کند. چون هر گونه محدودیت علیه‌ی جمهوریت، خروج از پیمان محسوب می‌شود و خیانت در امانت.

اسلامی هست : چون اکثریت مردمش مسلمان است. و قانون اساسی نویسان این صفت را از روی شعارهای اصولی مردم در انقلاب فراگیر علیه‌ی شاه و سلطنت، گرفتند تا حکومت جمهوری‌یی که قرار شد جایگزین سلطنت شود، باید از صفات و مختصات اسلام مایه بگیرد. بنابرین «اسلامی» صفت شد برای موصوفی به اسم «جمهوری». و جمع این دو است که هم، شکل نظام را پایدار می‌سازد و هم، محتوای آن را برقرار می‌دارد.

ایران هست : چون حکومت باید در سرزمین و جمعیت و حاکمیت و دولت مستقل و مشخص ایجاد شود. معنی لفظ «ایران» بر سر جمهوری اسلامی، دو معنای مهمتر دارد: ۱. باید از مرز میهن با ساز و برگ‌های مجهز و متعارف، حراست کند. ۲. باید مرز سایر میهن‌های منطقه و جهان را احترام گذارَد و فکر جهانگشایی در سر نپرورانَد.

شب غدیر است امشب، این پست را به میمنت و شادزی شدن این فرخنده‌شب نوشتم که آن امام نخست مسلمانان علیه السلام، هم اسلام در وی کامل بود و هم وقتی حکومت در کوفه را راه انداخت صریحاً گفت به علت درخواست و رضایت مردم، حکومت را قبول کرده است. پس امامت در اسلام و نیز مردم در حکومت، یک نوید نظریه‌ای و یک مژده‌ی عملی از پیام غدیر خُم است. پایبندبودن به غدیر، یعنی امامت اسلام در امتدادِ رأی مردم. هر شخص از این دو کرانه، هر مقدار بتراشد، متصرّف و متخلّف است. خاتمه دامنه

،،

سید سعید سلام. حالا درست شد. آهان، پس «تُو» به معنای درون و اندرون، منظورت بود. اساساً درونگرایی را دوست دارم. زیرا در باور دینی و عرفانی من، «جهان کبیر» جهان درون است. جهان بیرون «جهان صغیر» است. در محاوره‌ی با شما سید سعید سهم می‌برم. سهمی از فهم، سهمی از دانش. ارزش‌های متنت بر من مستولی می‌شود. شخصاً طالبِ نوشته‌های شهودی هستم و نیز مطالب مبتنی بر بنیادهای فکری.

اما بعد، وقتی در ادبیاتت بر تنِ متن، لغات محل را می‌دوزانی، لذات مرا غرق نشاط می‌کند. تمام لغات لُغُزی این متنت رُسوخ کرد در نُسوج من. بگذرم. متن‌هایم را قایّم نمی‌کنم! همه‌اش همین دورُبر هست! اما دیار نیِه! ارادت: دامنه.

سلام آقا محمد فضلی

اساساً باید به هر ابهام، هم توجه نشان داد و هم از میزان تیرگی مفهومی یا میدانی آن، فروکاست. من در مقام نظریه‌ای، بینش سیاسی‌ام را درین مسئله مطرح کردم. می‌شود روی متنم، بحثی آزاد کرد. ازت ممنونم که اِنْ قُلْت بر متنم آوردید تا روشن سازید روی چنین مفهومی بحث و حرف پدید آمده است. هر نظریه‌ای وقتی به گفتمان تبدیل شود و آن گفتمان وجه غالب پیدا کند، وقت کارکرد و عمل فرا رسد کاستی‌هایش بروز و قوت‌هایش ظهور می‌کند. از همین بروز بد و ظهور خوب می‌توان حد وسط را به دست آورد. درود. دائی ابراهیم.

جناب حجت‌الاسلام احمدی استاد من سلام. ممنونم از ورودت به این مبحث. من تا عبارت «انبیا و امامان» در متنت می‌آم مابقی متنت چون کارزار انتخاباتی محسوب می‌شود، من ورودی نمی‌کنم. اما آن نکته‌ی مغفول (=غفلت‌شده. فارسی آن: از یاد بُرده شده) که در متنت فرمودید. من می‌گویم شاید علت اصلی‌اش این است سیستم درش را به روی شایستگان مسدود کرد و دایره‌ی مدیریت کلان کشور را به رابطه و نفوذ و الیت سپردند. و مفهوم «الیت» خودت خوب می‌دانید به دسته‌ای بسته گفته می‌شود که نخبگان قدرت حساب می‌آیند و در دایره‌ای تنگ، قدرت مقامات را فقط بین خود گردش در می‌آورند. از نظر من، جناب احمدی، ریشه‌ی این مسئله به این بر می‌گردد که:

۱. جمهوری‌گرایان، دین به معنای ایدیولوژی سیاسی را مُخلّ توسعه و تعامل می‌دانند.

۲. اسلام‌گرایان، جمهوری را به معنای نقش رأی ملت در همه‌ی امور سیاست، موجب اختلال در شرع تصور می‌کنند و گذر آرام از شرع به عرف.

البته جایی به اسم مجمع تشخیص مصلحت نظام میانبُر این دو فکر متضاد شد. از شما ممنونم. بگذرم. ارادت: دامنه.

،،

سلام رفیق سید علی اصغر. اشکالی که وارد کردی بر متنم، مهم بود. ممنونم. جوابم این است در این پست فرض را بر این گرفته‌ام وفاداران به نظام می‌خواهند با همین «جمهوری اسلامی ایران» بر کشور مدیریت کنند. وگرنه اصل حق تعیین سرنوشت و حتی تغییر، رفرم، اصلاح، تحول، جابجایی، رفراندوم و انتقال و حتی انقلاب برای مردم همان کشور باقی است. ملاک من در آن فراز این بود که کسانی بخواهند جمهوریت را لاغر کنند تا بی‌دردسر حکومت کنند. با احترام که نکته‌ی دقیقی را میان کشیدی. ارادت: دامنه.

تسلیت یک درگذشت

در محیط محل

خاندان محترم و متدین بریمانی، هم‌اینک بر سوگ فوت یک مادری گرانقدر و بزرگ‌مقام نشسته‌اند؛ مرحومه حاجیه زُبیده آهنگر، همسر محترم مرحوم حاج اکبر بریمانی. یک نکته‌ی بااهمیت درین مسئله وجود دارد و یک لطف حضرت حق.

اهمیت این است، این زن مؤمنه با کسی هم‌سفرهُ هم‌راهُ هم‌گامُ هم‌نظرُ هم‌سر بود که خیلی از اوقات خود را وقف عام‌المنفعه می‌کرد. اگر بردباری و توافقات آن مادر نبود، کارهای عمومی و خیّرانه‌ی مرحوم حاج اکبر بریمانی نیز با موانع و بن‌بست مواجه می‌شد؛ حالیا، درود بر روحش که زمینه را در منزل مهیا می‌کرد تا مردِ منزلش، با فراغت و آسوده‌خاطر، مردم محل را خدمات مذهبی و عمومی رسانَد. ارزش کار این خاندان را باید پای اعمال صالحه‌ی آن دو صالح و صالحه انگاشت.

اما لطف چی بوده است؟ این‌که زنده‌یاد مهدی بریمانی فرزند انقلابی، مبارز و مذهبی‌اش در آخر عمری، با آن تعَب و رنجی که دست‌وپنجه نرم می‌کرد، داغ مادر را بر قلب خود نگذاشت و این گرچه برای یک مادر، داغ بزرگ است که غم فراق فرزند بر قلبش وارد شود، ولی لطف پنهانی بود برای حاج مهدی بریمانی دوست انقلابی و صبور ما که لااقل اندوه ماتم مادر را نبیند. بر تمامی بستگان دو سوی این خاندان بزرگ و قابل احترام این درگذشت تسلیت. بالاخَص درین صحن به جناب علی‌آقا آهنگر (عمویوسف و خاله‌خدیجه‌ی من) و همسرش عاطفه‌خانم بریمانی فرزند شایستهُ بزرگوار مرحوم مهدی بریمانی که باز نیز داغی دیگر بر قلوبشان تازه شد.

پست درگذشت مهدی بریمانی:

مرحوم مهدی بریمانی

مدیر مدرسه فکرت

ابراهیم طالبی دامنه دارابی

آق سید سعید سلام. سؤال و طرح مسئله‌ی به‌این‌مهمی را فقط خواستی شِخا جواب بدن؟!

کشکولی: یعنی اِما (=یعنی من خودم) مگه «گوتوکِن»! هَسّمی؟! فقط شِخا ج پُرسِنی؟!

ارادت دامنه

حجت‌الاسلام آسید حسین آقا سلام.

اتفاقاً مطلب مهمی را وعده کردید. فرق حقِ مردم با حق‌بودنِ مردم. باید خواندنی باشد اگر افتراق این دو را بیان کنید. منتظر خواندش می‌مانم. ممنونم. با احترام : دامنه.

سلام سید سعید. اِسا دِرِس شد. درود. دامنه

جواب من به دو پرسشت آق سید سعید:

آق سید سعید سلام:

۱. پیوند ازدواج گرچه در سیاست امری رایج بوده و هست، اما آن ازدواج در زمانی رخ نداد که امام ع در رأس حکومت در کوفه بود. پس یک روال میان سنت بنی هاشم بود.

۲. توسل (=وسیله پیداکردن) در خود قرآن مورد پسند واقع شد که در سوره‌ی مائده به مؤمن‌ها می‌گوید برای تقرب به خدا وسیله بجویید. این وسیله چون واسط برای قُرب است نافی توحید نیست. حتی می‌تواند این وسیله (=توسل) آب، درخت، بارگاه، کتاب، تفکر، عشق، و نیز اشیای دیگر و صحرا (در بینش باباطاهر عریان) باشد. درین میان زیارت و قبور خوبان ازجمله معصومین علیهم‌السلام نیز میان مردم بیشتر جذبه و قرب می‌آفریند. منتها باید توحید باشد نه شرک، حتی کعبه هم وسیله است برای توسل به قرب. درود دامنه

نمی‌دانم متوجه‌ی ژرفای سؤالت شده‌ام که چُنین جوابی نگاشته‌ام، یا نه.

دیش،

آری دیش.

در همین قد و حد و شکل.

قابل حمل برای اینترنت.

ایلان ماسک، مدیرعامل اسپیس ایکس گفت:

«این محصول دنیا را تغییر خواهد داد»

خاطره: روزی بیست و اندی سال پیش، سرِ کلاس، استاد دانشگاه به ما گفت: جهان «دهکده» می‌شود. اندی بعد بلافاصله گفت، نه دهکده، حتی اندازه‌ی «نمایشکده» می‌شود.

من حرفم درین پست این است، همه روزی درمی‌یابند جهان و جامعه را با کنترل! نمی‌توان مدیریت کرد. فکر می‌کنید پس با چه چیزی می‌توان چنین کرد؟! هیچی، بگذرم، خود حدس زنیدُ بس. ۴ تیر ۱۴۰۳  دامنه‌ی دوم.

جواب تسلیت دامنه:

با سلام و احترام خدمت شما جناب اقای طالبی "مدیر فرهیخته مدرسه فکرت" عزادار بودن بسیار سخت و طاقت فرساست.کاش زندگی از اخر ب اول بود یعنی پیر ب دنیا می امدیم و انگاه در رخداد یک عشق جوان میشدیم و سپس یک کودکی معصوم میشدیم ودر نیمه شبی با نوازش های مادر ارام میمردیم..غم از دست دادن پدر یکی از تلخ ترین و ناراحت کننده ترین اتفاقات دنیاس.انقدر سنگین است ک زیر بارش کمر خم کرده ایم ناباورانه ب بازی روزگار می اندیشیم ک چ‌موجود نازنین و مهربانی را ازدست داده ایم..حالا هم جدایی از مادربزرگ..ان هم درست زمانی ک ۴ ماه و ۱۰ روز است ک از فراق پدر میگذرد.. عزادار بودن واقعا سخت ست اما باید زندگی کرد حتی اگ بهترین هایت راهم از دست میدهی..‌و این یک تراژدی غمبار ست. جناب طالبی متشکرم از شما بابت تسلیت نامه و ابراز همدردی و همچین قوت قلبی ک داشنید و دارید.انشالله ک سلامت و پایدار و برقرار باشید

بیاموزیم ( ۸ )

خانم سالک صلح چه می‌گوید؟

به قلم دامنه : بِاذن اللهِ. سلام بر خدا و بندگان خوب خدا. از زنده‌یاد خانم «سالک صلح» پرسیدند تکامل روحی چیست؟ پاسخ شنیدند همین‌که «در جهتِ موزون زیستن با هدف الهی گام برداشتید در زندگی شما تحول روحی رخ می‌دهد»؛ او می‌گفت به‌تدریج این حالت را در خود بپرورید. زیرا در منظر وی، سرشت جهان «تکامل تدریجی به سمت بهترشدن و کمال» است. او همواره به شنوندگان سخنانش تأکید می‌کرد «مطیع قوانین الهی» باشید. او -که حتی اسمش را تا پس از مرگ به کسی نگفت- ۲۸ سال جهان را با ثروت شخصی خود گشت تا مردم را، به خدا، به صلح، به معنویت دعوت کند و مستمندان را مستقیماً با ثروتش کمک مالی دهد. وی متولد شرق آمریکا بود در خانواده‌ای فقیر، که بعد ثروتمند و الهی‌اندیش شد. من کتاب «سالک صلح» را که خانم «میترا کامی» به فارسی شیوا و روان، برگردان کرد، در مهر ۱۴۰۱ خواندم. 

حقیقتاً تا چه میزان، انسان حالش نشاط می‌یابد وقتی خود را پای تعالیم این شخصیت‌های خداپرست جهانی قرار می‌دهد و علم و تعالیم بر می‌گیرد. این گونه شخصت‌ها هستند که انسان از آموزه‌های آنان خسته نمی‌شود و ازین‌که خود را تحت تعالیم اینان در می‌آورَد، ندامت دستش نمی‌دهد. هر چه فراهم و فراوان باد شخصیت‌هایی مانند زنده‌یاد سالک صلح. روحش تا ابد از عمل‌ها و نظرهای زیبایش شاد و در استعلا باد.خاتمه دامنه.

این هم امروزم

پیش عروسم

سُرور سادات از سه عروسانم

هم پیش سه نوه‌هایم

علی و عظیم و لیازهرایم

هم گرفتن عیدی ۱۰۰ هزاری تومانی از دست عروسم

هم آجیل و میوه‌ و موز گیلاسم

و هم سبزی‌پلو با بوقلمون و گوشت خوش‌طعمم

تماماً ممنونم که برکت بیفتد در تور و توره‌ام

دامنه‌ی دومم.

این سخن امام علی ع یک انسان‌شناسی مهمی است. آن حضرت می‌فرماید:

«از ویژگی‌های انسان

در شگفتی مانید که:

با پاره‌ای "پی" می‌نگرد،

و با "گوشت" سخن می‌گوید،

و با "استخوان" می‌شنوَد،

و از "شکافی" نفس می‌کشد.

اولی یعنی چشم

دومی یعنی زبان

سومی یعنی گوش

چهارمی یعنی دو سوراخِ بینی.

دامنه‌ی توحید

بیاموزیم ( ۹ )

قشنگ‌ترین قسمت این چهار پیامبر

به قلم دامنه : بِاذن اللهِ. سلام بر خدا و بندگان خوب خدا. من اهلِ «کتاب» هستم، آن «اهلِ کتاب» ادیان الهی دگر نه. کتاب، همین کتاب که گرد می‌خورد در قفسه‌های کتابخانه. پس روز را بی‌کتاب شب نمی‌کنم و شب را هم بدون کتاب به رختخواب نمی‌روم. البته من ضد تخت‌خواب هستم! بِنه می‌خوابم. بگذرم.

کتاب «هقته‌ی چهل و چند» را که ۲۲ بانو در ایران آن را نوشتند، من ۲ آذر ۱۴۰۲ خوانده‌بودم. یک یادداشت از آن کتاب، در دفترم ازهمه زیباتر است. همان را اشتراک می‌گذارم البته با قلم و به سبک دامنه:

خانم نورالهُدیٰ ماه‌پری در صفحات ۵۵ و ۵۸ این کتاب، بسا زیبا نگاشت. همان را به روایت خودم مطرح می‌کنم:

می‌شود قصه‌ی ابراهیم ع را بدون ذبح اسماعیل ع به زیر تعریف بُردن.

می‌شود داوود ع را به کارگاه زره‌سازی رسانْدن.

می‌شود سلیمان ع را بدون جنّ و پری به ملکه‌ی سبا وصلانْدن.

می‌شود از محمد بن عبدالله ص عاشقانه‌هایش را با کودکان و تهیدستان، آسان در میان گذاشتن.

او -نورالهُدیٰ ماه‌پری- درین کتاب که واقعاً خواندن دارد، عناوین روی آدمیان را عامل فاصله‌انداختن میان بنی‌آدمیان می‌داند؛ عناوینِ «آیت‌الله»، «مهندس»، «مُفتی»، «پاپ»، «دکتر»، «حجت‌الاسلام»، «اُسقف». خاتمه دامنه.

بیاموزیم ( ۱۰ )
اغراق و غلوّ کار دار و دسته‌ی شاه

به قلم دامنه : بِاذن اللهِ. سلام بر خدا و بندگان خوب خدا. در کتاب «یادداشت‌های علَم» یعنی امیراسدالله علم بیرجندی وزیربار چاپلوس‌تمامِ شاه پهلوی، خیلی از مسائل درونی دربار و سلطنت فاش شده است. من از صفحه‌ی ۱۰ آن، یک مطلب را به بحثم می‌آورم که آن این مسئله بود دار و دسته‌ی شاه، راه اغراق و غلوّ در پیش گرفته، و گاه به ورطه‌ی نادرست‌گویی افتاده بودند. مثلاً به شهادت اسدالله علَم، حسین دادگر -ملقّب به: عدل الملوک- از یاران صمیمی رضاشاه، پدر رضاخان را از روی دروغ و تملق و جاخوش کنی خود در میز قدرت و ثروت، «از مردان جَسور و بااقتدار خطّه‌ی مازندران» خوانده بود.

از نظر من، شاید به این خاطر این تملق را کرده بود چون پدر رضاخان هفت تا زن! داشت و ۳۲ تا فرزند. حتی محمدحسین میمندی‌نژاد داستان‌واره‌ای برای پدر رضاخان منشتر کرده بود در مجله‌ی «رنگین‌کمان نو» که آری؛ داداش‌بیک (=پدر رضاخان) پس از درگیری با دو پلنگ در آلاشت سوادکوه، آنها را از پا درآوُرد! ولی خودش فقط پِلک چپ چشم خراش خورد و بی‌هوش زمین افتاد و قلبش بیمار شد و آوردندش به تهران نزد دکتر علی‌خان و همانجا بود عاشق خواهرش «نوش‌آفرین» شد! حالا هم آن عادت پرستش افراد دخیل در حکومت، میان اهل تملق باقی مانده است. چون هر حکومتی، حتی فرو پاشد، باز مقداری از عادات و رسوبات خود را در قدرت بعدی به ارث! می‌گذارَد. بگذرم. بروم روی سخن امام کاظم ع که جشن تولد اوست امروز، میان اهل دل و پیروان آن امام که حوائج را باب و واسط فیض بود و هست:در فرخنده‌ی میلاد حضرت امام کاظم -علیه السلام- یکی از صدها سخن آن امام عظیم الشأن را بنگارم و سُرُوری شیعیانش را در جهان و زندگی و حیات‌شان طلب کنم:

«در دین خـدا دانا شوید، هـمانا دین‌شـناسى و تفـقُّه، کلید دانایی و کمالِ عبادت است.»

مبارک است این خجسته پنجشنبه. خاتمه دامنه.

صبحم گذشت؛ این گون

۱. ساعت پنج صبح چای، عسل، نون بربری

۲. کمی بعد پنج هسته گیلاس تازه

۳. ساعت هفت و اندی صبح مسواک با خمیر دندان چاپ ایران

۴. وضوی استحباب

۵. نزدیک هشت صبح نماز شکر دو رکعت به نیت گشودگی نسبی سیاسی

۶. رفتن به شعبه‌ی اخذ رأی در ساعت یک دقیقه مانده به هشت صبح

۷. انداختن لاشه‌ی رأی رأس ساعت ۸ و ۸ دقیقه‌ی ۸ تیر ۱۴۰۳ به نیت عدد قشنگ هشت با نام امام هشتم ع در صندوق انتخابات به عنوان جعبه‌سیاه اسرار انقلاب و مغزِ پوسته‌ی جمهوری اسلامی ایران

۸. در تمام این آنات هشت پله‌ای، یاد مرد صالح خدا «سربازِ» اندیشمند و ارزشمند شهید قاسم سلیمانی بودم که از مصداق‌های اعلای عصرِ معاصر «وَ اخْفِضْ جَناحَکَ لِلمؤمنینَ» برای مردم ایران بوده است؛ از آیه‌ی ۸۸ حجر که بر پیشوای مسلمانان جهان حضرت محمد مصطفی ص تکلیف شده بود: «بال تواضع را در برابر مؤمنان بگشا و با آنها مدارا کن.» مردم هر عصری فقط با همین دستور خدا به تمدن و توسعه و آزادی و آزادگی و آرامش می‌رسند. آری؛ صبحم گذشت؛ با عکس، این گونه. خاتمه دامنه.

بیاموزیم ( ۱۱ )

گشتی در «نان و‌ حلوا»

علم چِبوَد؟ از همه پرداختن

جمله را در داوِ اول باختن

 

این هوس‌ها از سرت بیرون کند

خوف و خشیت در دلت افزون کند

 

«خشیة الله» را نشان علم دان

«انما یَخشی» تو در قرآن بخوان

 

سینه را از علم حق آباد کن

رُو حدیث «لو علمتم» یاد کن

"خنده و گریه هر دو از سوى خدا است".

بازارگرمی دیدار با امام زمان علیه السلام